Εφηβική παχυσαρκία και οδηγίες αντιμετώπισης

Τελευταία ενημέρωση : Τετάρτη, 31 Αυγούστου 2016 08:17

Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιάτρων (AAP) εξέδωσε στις 22 Αυγ. 2016 στο Pediatrics νέες κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με το πώς πρέπει να δίνεται βοήθεια στους εφήβους προς αποφυγή της παχυσαρκίας και των διατροφικών διαταραχών.

Η έκθεση επικεντρώνεται στην συμμετοχή των γονέων μέσω της προώθησης της υγιεινής διατροφής και της άσκησης και όχι σε προσπάθειες ελέγχου του βάρους.
Η συμμετοχή της οικογένειας στην αντιμετώπιση τόσο της εφηβικής παχυσαρκίας όσο και των διατροφικών διαταραχών έχει διαπιστωθεί ότι είναι πιο αποτελεσματική από ό, τι όταν οι οδηγίες εστιάζονται μόνο στον έφηβο. Μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την πρόληψη της παχυσαρκίας και των διατροφικών διαταραχών επικεντρώνεται λιγότερο στο σωματικό βάρος και περισσότερο στην οικογένεια - με βάση την τροποποίηση του τρόπου ζωής που μπορεί να διατηρηθεί.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 3 δεκαετιών η εφηβική παχυσαρκία έχει τετραπλασιαστεί. Περίπου το 35% των εφήβων σήμερα είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Αυτό είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικό διότι η παχυσαρκία συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για εκδήλωση προβλημάτων υγείας όπως ο διαβήτης και οι καρδιοπάθειες.
Ταυτόχρονα, οι διατροφικές διαταραχές αντιπροσωπεύουν το τρίτο πιο κοινό χρόνιο πρόβλημα στους εφήβους, μετά την παχυσαρκία και το άσθμα.
Στην έκθεση της AAP αναφέρεται ότι συχνά οι προσπάθειες που επικεντρώνονται αποκλειστικά στον έλεγχο του βάρους σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης διατροφικών διαταραχών στους εφήβους.
Στην έκθεση περιγράφονται κάποιες συμπεριφορές που αποφέρουν αρνητικά αποτελέσματα. Συνοπτικά σε αυτές συμπεριλαμβάνονται οι ακόλουθες:
• Να τίθεται ένας έφηβος σε δίαιτα: Αυτό τελικά σε βάθος χρόνου φαίνεται να οδηγεί σε περαιτέρω αύξηση του σωματικού βάρους και επιδείνωση της παχυσαρκίας καθώς και σε διατροφικές διαταραχές.
• Οι συζητήσεις για το βάρος: Σχόλια από τα μέλη της οικογένειας για το δικό τους βάρος ή το βάρος του παιδιού τους έχουν συνδεθεί με διατροφικές διαταραχές. Αντίθετα εστιάζοντας στην υγιεινή διατροφή και όχι στο βάρος μπορεί να βελτιώσει τις ανθυγιεινές διατροφικές συμπεριφορές.
• Οι παρενοχλήσεις με επίκεντρο το σωματικό βάρος: Συνδέονται με ανθυγιεινές συμπεριφορές ελέγχου του βάρους.
• Η δυσαρέσκεια για την εικόνα του σώματος: Είναι ένας παράγοντας κινδύνου για διατροφικές διαταραχές, ενώ μια θετική εικόνα για το σώμα έχει συνδεθεί με λιγότερες ανθυγιεινές συμπεριφορές ελέγχου του βάρους.
Αντίθετα η καθημερινή εφαρμογή οικογενειακού γεύματος συνδέεται με βελτιωμένη ποιότητα διατροφής διότι τα οικογενειακά γεύματα παρέχουν μια ευκαιρία για τους γονείς να διαμορφώσουν συμπεριφορές υγιεινής διατροφής.
Εμείς οι ιατροί μπορούμε να βοηθήσουμε τους εφήβους με τη συμπερίληψη εποικοδομητικών συμβουλών σχετικά με τη διαχείριση του βάρους κατά τη διάρκεια των κλινικών επισκέψεων, αποθαρρύνοντας ανθυγιεινές διατροφικές συμπεριφορές, όπως η παράλειψη γευμάτων. Οφείλουμε να προωθήσουμε την αντίληψη μιας θετικής εικόνας για το σώμα του κάθε εφήβου, αποφεύγοντας να εστιαζόμαστε στο βάρος. Επίσης θα πρέπει να ρωτάμε πληροφορίες σχετικές με ενδεχόμενη κακομεταχείριση και εκφοβισμό. Οφείλουμε να συμπεριλάβουμε τους γονείς για την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση ενθαρρύνοντας τα οικογενειακά γεύματα και συμβουλεύοντας τους ώστε να επικεντρωθούν στην υγιεινή διατροφή και την άσκηση.
Συμπερασματικά μία αποτελεσματική προσέγγιση για την πρόληψη της παχυσαρκίας και των διατροφικών διαταραχών εστιάζεται λιγότερο στο βάρος και περισσότερο στην υγιεινή αλλαγή του τρόπου ζωής μέσα από την οικογένεια.
Preventing Obesity and Eating Disorders in Adolescents. PEDIATRICS Volume 138 , number 3, September 2016. http://pediatrics.aappublications.org/content/pediatrics/early/2016/08/18/peds.2016-1649.full.pdf

Νικόλαος Βάλβης Ενδοκρινολόγος Διαβητολόγος στην περιοχή της Λάρισας.