Αλληλεπιδράσεις φαρμάκων: Στατίνες σε συγχορήγηση με αναστολείς του ενζύμου CYP3A4.

Τελευταία ενημέρωση : Τετάρτη, 31 Αυγούστου 2016 08:10

Οι στατίνες (αναστολείς του ενζύμου 3-υδροξυ-3-μεθυλγλουταρυλ συνενζύμο Α ρεδουκτάση) συνταγογραφούνται ευρέως και παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο για αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα.

Λόγω διαφορών στο μεταβολισμό τους, ωστόσο, δεν είναι όλες οι στατίνες ίδιες και δεν προκαλούν τους ίδιους κινδύνους. Οι στατίνες που παρουσιάζουν περισσότερες πιθανότητες να αλληλεπιδράσουν με ένα άλλο φάρμακο είναι η σιμβαστατίνη και η λοβαστατίνη ενώ λιγότερες πιθανότητες παρουσιάζουν η πραβαστατίνη και η ροσουβαστατίνη.
Αν και η ραβδομυόλυση μπορεί να εμφανιστεί σε μονοθεραπεία με στατίνη σε υψηλές δόσεις, ο κίνδυνος για την κατάσταση αυτή αυξάνεται με την ταυτόχρονη χρήση ορισμένων φαρμάκων. Ισχυροί αναστολείς του κυτοχρώματος Ρ450 3Α4 (του CYP3A4) μπορεί να αυξήσουν σημαντικά τις συγκεντρώσεις στον ορό των δραστικών μορφών της σιμβαστατίνης, λοβαστατίνης και ατορβαστατίνης. Τα φάρμακα που είναι πιθανότερο να αλληλεπιδρούν με στατίνες περιλαμβάνουν τις φιμπράτες (κυρίως γεμφιβροζίλη), τους αζολικούς αντιμυκητιασικούς παράγοντες, την αμιωδαρόνη, τις μακρολίδες (ειδικά ερυθρομυκίνη και κλαριθρομυκίνη, αλλά όχι αζιθρομυκίνη), τους αναστολείς πρωτεάσης (π.χ. ριτοναβίρη) και τους αναστολείς των διαύλων ασβεστίου (ειδικά βεραπαμίλη και διλτιαζέμη).
Η χρήση στατίνης που δεν μεταβολίζεται από το CYP3A4 (π.χ., πιταβαστατίνη) προτιμάται για ασθενείς που λαμβάνουν άλλα φάρμακα που αναστέλλουν την οδό του CYP3A4. Αν η συνταγογράφηση ενός φαρμάκου που παρουσιάζει πιθανή αλληλεπίδραση με μία στατίνη είναι αναπόφευκτη, η μη ταυτόχρονη χορήγηση τους μπορεί να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο για τις αλληλεπιδράσεις. Δίνοντας τα φάρμακα σε απόσταση 12 ωρών, εάν είναι δυνατόν, θα εμποδίσει την ταυτόχρονη επίτευξη μέγιστων επίπεδων φαρμάκου.
Paauw DS. Statins and antibiotics: which combination is safest? Medscape Internal Medicine. June 2, 2015.
Neuvonen PJ. Drug interactions with HMG-CoA reductase inhibitors (statins): the importance of CYP enzymes, transporters and pharmacogenetics. Curr Opin Investig Drugs. 2010;11:323-332.

Νικόλαος Βάλβης Ενδοκρινολόγος Διαβητολόγος στην περιοχή της Λάρισας.